Başbakan Tufan Erhürman, hükümetin, istikrarsızlık ve “hükümet geçicidir” algısı yaratma girişimlerine karşı yekvücut durma ve değişimi gerçekleştirme konusunda kararlı olduğunu söyledi.
Erhürman, kamuda verimlilik sorunu bulunduğunu, bu sorunu aşmakla yükümlü olduklarını belirtti.
Sosyal ve Ekonomik Konsey’in XXX. toplantısı, 2019-2021 Orta Vadeli Program Taslağı konulu toplantısı bugün Lefkoşa Atatürk Kültür Merkezi Konferans Salonu’nda yapıldı.
Konferansta, Başbakan Tufan Erhürman, Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Cemal Özyiğit, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan ve Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü Müsteşarı ve Sosyal Ekonomik Konsey Başkanı Ödül Muhtaroğlu konuşma yaptı.
Toplantı saygı duruşu ve İstiklal Marşı başladı. Açılış konuşmalarının ardından verilen ara sonrasında Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü Müsteşarı ve Sosyal Ekonomik Konsey Başkanı Ödül Muhtaroğlu, 2019-2021 Orta Vadeli Program sunumu yaptı.
Kuruluş temsilcilerinin bildirilerini sunması ve bildirilere ilişkin cevap ve açıklamalarla toplantı sona erdi.
ERHÜRMAN
Başbakan Tufan Erhürman, 2018 yılının ders almayı bilen herkese sosyal ve ekonomik kalkınma açısından ders veren bir yıl olduğunu söyleyerek, dövizdeki dalgalanmalar, sel ve taşkınlar gibi sorunlarla karşı kalındığını kaydetti.
Erhürman, 2018 yılı ortasında yaşanan krizin; onlarca yıldır yapılmaması gerektiği halde yapılan ve yapılması gerektiği halde yapılmayanlarla ilgili olduğunu belirtti.
2019 yılının da kolay bir yıl olmayacağını söyleyen Erhürman, toplumsal seferberliğe ve her kesimin elini taşın altına koymasına ihtiyaç duyulduğunu kaydetti.
Herkesin değişim istemesinin avantaj olduğunu belirten Erhürman, herkesin değişimden kendisinden değil başkasından başlanması gerektiği düşünmesinin ise dezavantaj olduğunu söyledi.
Erhürman, tek bir vatandaşın dahi üzülmesini istemediklerini ancak değişim kararlılığından vazgeçmelerinin mümkün olmadığını, gelecek kuşaklar için de değişimin şart olduğunu ifade etti.
Hükümetin bir yıl içinde yaptığı icraatlara değinen Erhürman, TC’den gelen suyun tarıma aktarılması konusunun Türkiye ile görüşmelerde gündeme getirildiğini, suyun ne zaman kullanılabileceğinin bilinmesinin tarımda planlama yapılabilmesi için önemli olduğunu belirtti.
Güzelyurt’ta yerel kaynaklardan narenciyeye 1 TL’nin altında su aktarılması için yatırım yapıldığını, kalkınmada öncelikli bölge olan Lefke’de Güzelyurt-Lefke yolunun Doğancı’ya kadar olan kısmının tamamlandığını, kamulaştırma sorunun da çözüldüğünü dile getiren Erhürman, yollarda kamulaştırma sorunlarının aşılmaya başlandığını kaydetti.
“NİSAN’DA UÇAK SEFER SAYILARI ARTACAK. BİLET FİYATLARINDA DÜŞÜŞ REALİZE OLACAK”
Erhürman, nisan ayında uçak sefer sayılarında artış gerçekleşeceğini, bilet fiyatlarının düşüşünün realize olacağını ifade etti.
Güzelyurt Hastanesi’nin ikinci etap ihalesine çıkıldığını dile getiren Erhürman, acil serviste yaşanan gelişmeler, Kalkanlı’da Yaşam Evi açılması, hastabakıcılık kurslarına değindi.
Erhürman, kurumlara yönelik istihdam ve terfilerin sınavla yapıldığını, sözleşmeli personelin sınavla alındığını kaydetti.
“MUHALEFET HÜKÜMETİN BOZULACAĞI SPEKÜLASYONLARI ÜZERİNDEN POLİTİKA YAPIYOR”
Muhalefetin 12 ay boyunca öneriler yerine hükümetin bozulacağı spekülasyonları üzerinden politika yaptığını, istikrarsızlık yaratmaya çabalandığını söyleyen Erhürman, bu spekülasyonlarla hızla atılması gereken adımların engellenmeye, bürokrasinin iş yapamaz konuma getirilmeye çalışıldığını belirtti.
Erhürman, hükümetin dimdik ayakta ve hedefinin bilincinde olduğunu vurguladı.
“KIB-TEK, KOOPERATİF MERKEZ BANKASI VE VAKIFLAR BANKASI’NDA PROFESYOELLEŞMEYE GEÇİLECEK”
Erhürman, KIB-TEK, Koperatif Merkez Bankası, Vakıflar Bankası’nda hızla profesyonelleşmeye geçileceğini, siyasi atamalar yerine kriterlere uygun olarak profesonel insanların yönetime geleceğini belirtti.
Bütçe olanakları belliyken, bir kesime fazla bir kesime daha az verilmesinin mümkün olmadığını dile getiren Erhürman, “Sorumluluğumuz bugün yaşayanlara belki onlardan bile fazla gelecek kuşaklara yöneliktir. Bunun bilinci ve kararlılığı içindeyiz” dedi.
Kamu reformu ile ilgili şikayetleri dinleyeceklerini, her türlü iletişime açık olduklarını söyleyen Erhürman, kamuda verimlilik sorunu bulunduğunu, bu sorunu aşmakla yükümlü olduklarını belirtti.
Kamuda verimliliği sağlamak için değişimin gerçekleşeceğini dile getiren Erhürman, kamu reformuna ilişkin yasa tasarısının Meclis’e sunulduğunu, sendikalarla konuşmaya devam edecekleri kaydetti.
Erhürman, Enerji Dairesi’nin kurulmasına ilişkin yasanın Meclis’e gittiğini, İstatistik Kurumu’nun kuruluşuna ilişin yasanın iki hafta içinde Meclis’ten geçeceğini, Ar-Ge ve teknoparklarla ilgili 2009’dan beri Meclis’te bekleyen yasanın geçtiğini söyledi.
Kayıt dışılıkla ilgili mücadelenin ciddi şekilde sürdürüleceğini, teşviklerin masaya yatırılacağını söyleyen Erhürman, “Anomalileri silip süpürmemiz gerekir ki üç yıl içinde önümüzde koyduğumuz hedeflere ulaşabilelim” dedi.
Yüksek öğretimde teşviklerin kalite vizyonu ile düzenleneceğini dile getiren Erhürman, üniveriste sayısının nüfusa oranla yeteceği yere geldiğini kaydetti.
DAÜ’ye İskelede kampüs için arazi devredildiğini dile getiren Erhürman, turizmde de teşviklerin doğru yöne taşıyacak unsurlar haline geleceğini belirtti.
Hükümetin iki konuda kararlılığının tam olduğuna işaret eden Erhürman, istikrarsızlık ve “hükümet geçicidir” algısı yaratma girişimlerine karşı yekvücut durmak konusunda ve değişimi gerçekleştirme konusunda kararlı olduğunu söyledi.
MUHTAROĞLU
Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü Müsteşarı ve Sosyal Ekonomik Konsey Başkanı Ödül Muhtaroğlu, konuşmasına konsey ve çalışmaları ile ilgili bilgi vererek başladı.
Toplantıda 2019-21 makro hedefler ve politikaların tartışılacağını, konseyin önerileri değerlendireceğini ve Bakanlar Kuruluna sunacak şekilde hazırlıklarını yapacaklarını söyleyen Muhtaroğlu, orta vadeli program taslağının tüm kurum ve kuruluşlarla iş birliği içinde ortaya çıkarıldığını belirtti.
Muhtaroğlu, orta vadeli programda KKTC’deki gelişmeler, hedefler, göstergeler, makro ekonomik politika ve hedeflere yer verildiğini dile getirerek, sürdürülebilirlik, istikrarlı büyüme, eşit ve adil bölüşülmesi gibi konuların temel hedefler arasında olduğunu söyledi.
Taslağın KKTC, TC ve diğer ülkelerdeki gelişmeler ve sartlar dikkate alınarak hazırlandığını, ana sektörlerde iyileştirmeler, ekonomik büyüme ve gelişmelerin sağlanması gibi hedeflerin gözetildiğini kaydeden Muhtaroğlu, KKTC’de refah seviyesinin, istihdamın artması, mali disiplinin sürdürülebilir kılınmasının temel hedefler arasında olduğunu ifade etti.
Orta vadeli programda 25 sektöre yönelik hedef ve politikalara yer verildiğine işaret eden Muhtaroğlu, ekonomik göstergelere ilişkin bazı rakamlara değindi.
BÜYÜME TAHMİNLERİ
KKTC’nin 2018 yılında yüzde 2.6 büyüdüğünü, bu rakamın 2019’da yüzde 1.9, 2020’de yüzde 3.6, 2021’de de yüzde 4.4 olacağının tahmin edildiğini söyleyen Muhtaroğlu, şunları kaydetti:
“Söz konusu büyüme rakamları ışığında, 2017 yılında GSYİH’daki payı % 18.8 olan toplam sabit yatırımların 2018 yılında % 20.7, 2019 yılında %22.0, 2020 yılında %23.3 ve 2021 yılında da %24.7’ye ulaşacağı tahmin edilmektedir. KKTC’de son 3 yılda reel olarak ortalama GSYİH büyümesi % 4.3 düzeyinde gerçekleşmiştir. Öte yandan son 3 yılın sektörel bazda büyüme ortalamalarına bakıldığı zaman ise, sanayi sektöründe % 10.4 tarım sektöründe %4.0 büyümeler gerçekleşmiştir. Bunun yanında, lokomotif sektörler olarak kabul edilen yüksek öğrenim ve turizme baktığımız zaman; turizmde son 3 yılda ortalama %11.0 reel büyüme gerçekleşirken, yüksek öğrenim sektöründe de ortalama %7.5’lik bir reel büyüme gerçekleşmiştir.
Görüldüğü üzere, özellikle turizm ve yükseköğretim sektörleri genel büyüme rakamlarının ve ortalama sektör büyüme rakamlarının üzerinde büyümeler gerçekleştirmektedir”
“2021 YILINDA İSTİHDAM SAYISI 138 BİN 245… “
Yıllar itibariyle istihdamdaki gelişmelere değinen Muhtaroğlu, “2017 yılında 120,999 kişi istihdam olanaklarından yararlanırken, 2021 yılı sonunda bu sayının 138,245 kişiye ulaşması, işgücüne katılım oranının %51.2, işsizlik oranının ise %6.4 düzeyinde gerçekleşmesi beklenmektedir. Burada önemli olan diğer bir husus da 2017 rakamlarına göre % 18.7 düzeyinde olan genç nüfusta işsizlik oranının uygulanacak istihdam teşvik politikaları ve projelerle aşağıya çekilmesi olacaktır.” dedi.
Muhtaroğlu, turizmde yerli istihdam oranının yüzde 20’lerde ve özel sektörde istihdamda yerli istihdamın yüzde 50’lerde olmasının önemli bir sorun oluşturduğunu söyledi.
Muhtaroğlu, özellikle beş yıldızlı otellerde tüketilen birçok malda yerli ürün oranının çok düşük olduğunun tespitinin yapıldığını, bu rakamın artırılmasına yönelik girişim başlatıldığını kaydetti.
ENFLASYONUN KADEMELİ OLARAK YÜZDE 9,5’E DÜŞMESİ HEDEFLENİYOR
Muhtaroğlu, “2018 yılında özellikle döviz kurlarında ve petrol fiyatlarında yaşanan yükselişlerin doğrudan ve dolaylı etkileri ile %29.96 olarak gerçekleşen yıllık enflasyon oranının program dönemi sonunda dengeli kur ve dengeli petrol fiyatları ölçüsünde kademeli olarak azalarak 2021 yılında %9.5 seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Uzun yılların birikimi sonucu yüksek bir kamu borç stoğumuz oluşmuş durumdadır. 2017 yılı sonu itibarıyle kamu iç borç stoğu yaklaşık 6.1 milyar TL olarak gerçekleşmiş ve GSYİH’nın %42 seviyesine ulaşmıştır.” diye konuştu.
“BÜTÇE DİSİPLİNİ VE PERFORMANSINDA ÖNEMLİ BAŞARI SAĞLANDI”
Son yıllarda bütçe disiplini ve performansı konusunda önemli başarı sağlandığına değinen Muhtaroğlu, “Bütçe açığı 2013 yılında 45.4 milyon TL, 2014 yılında 32.4 milyon TL, 2015 yılında 104 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Daha sonraki yıllara baktığımızda, 2016 yılı bütçesinde yılsonu itibarıyle 20.8 milyon TL, 2017 yılı bütçesinde 106.8 milyon TL ve 2018 yılı bütçesinde de yaklaşık 50 milyon TL bütçe fazlası oluşmuş durumdadır. Özellikle yüksek kur artışı ve enflasyonun yaşandığı, ayrıca beklenen bazı gelir transferlerinin gerçekleşmemesi sonucunda hesapta olmayan bazı bütçe ödemelerine ragmen 2018 yılında bütçe fazlası oluşması önemli bir gelişme ve başarı göstergesi olmuştur” dedi.
“PERSONEL İHTİYACI”
DPÖ’deki iş yüküne karşı personel sayısında azalma olduğunu dile getiren Muhtaroğlu, yeni istihdam yapılmadığını, kurumum yeni personel ihtiyacı bulunduğunu, kurumun güçlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Veri toplamada karşılaşılan güçlüklere dikkat çeken Muhtaroğlu, kurumlar arası işbirliği ve istatistiki bilginin önemine vurgu yaptı.
