Çin hükümeti, Uygurların tutulduğu toplama kamplarının kapatılması çağrısında bulunan Ankara’ya tepki geldi. Pekin, Uygurların halk ozanı Abdurrehim Heyit’in öldüğü söylentilerini de yalanladı.
Çin yönetimi, Türk Dışişleri Bakanlığı’nın toplama kamplarında tutulan Uygur Müslümanlarıyla ilgili ‘insan hakları ihlali’ açıklamasına resmi yollardan tepki gösterdiğini açıkladı.
Öldüğü söylenen Uygur halk ozanı Heyit ile ilgili bilgilerin doğru olmadığını açıklayan Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü “Tepkimizi halihazırda Türk makamlarına ilettik. Umarız Türkler yanlış ile doğruyu ayırabilirler.” dedi.
Öldüğü öne sürülen Uygur Türklerinin halk ozanı olarak bilinen Abdurrehim Heyit’in hayatta olduğunu gösteren bir video yayımlandı. 10 şubatta yayınlanan videoda Heyit olduğunu söyleyen bir kişi yaşadığını belirtiyor.
Uygur Türklerinin uluslararası alanda tanınan halk ozanı Abdurrehim Heyit’in hapishanede öldüğüne dair söylentiler çıkmış ve bunun üzerine Çin yönetimi birçok ülkede protesto edilmişti.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı da ilk kez Çin’e toplama kamplarını kapatması için çağrıda bulunduğu açıklamasında “Abdurrehim Heyit’i ve Türk ve Müslüman kimliğine sahip çıkmak uğruna hayatını kaybeden tüm soydaşlarımızı rahmetle anıyoruz.” demişti.
İYİ Parti lideri Meral Akşener de “Türk Milleti bir büyük değerini daha Çin zulmüne kaybetti.” mesajını paylaşmışıtı,
Çin’in devlet radyosu CRI’nın Türkçe dil servisi tarafından Twitter’da yayımlanan paylaşımda “Abdurrehim ölmedi, Türkiye Dışişleri’nin Sincan iddiaları asılsız. Abdurrehim’in sağlık durumunun iyi olduğu açıklandı’ mesajı yer aldı.
Abdurrehim Heyit ölmedi, Türkiye Dışişleri’nin #Xinjiang iddiaları asılsız. Abdurrehim Heyit’in sağlık durumunun iyi olduğu açıklandı. https://t.co/cqmcyeVS2s @TC_Disisleri @TurkEmbBeijing @anadoluajansi @trthaber @ntv @cnnturk @Hurriyet @Postacomtr #AbdurrehimHeyit pic.twitter.com/hFryakReEr
— CRI Türkçe (@CRI_Turkish) 10 Şubat 2019
Videoda Abdurrehim olduğunu söyleyen kişi, “Şu an Çin yasalarını ihlal etmek suçlamasıyla hakkımda yürütülen bir inceleme var. Bu devam ediyor. Sağlık durumum iyi. Kötü muameleye maruz kalmadım.” diyor.
Abdurrehim Heyit kimdir?
Uygurların tarihini ve kültürünü yansıtan şarkılarıyla tanınan ünlü ozan Abdurrehim Heyit, 1964’te Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin Kaşgar vilayetinde dünyaya geldi. Kaşgar’daki bir Güzel Sanatlar Okulunda eğitim gören Heyit, iki telli çalgı aleti dutarıyla seslendirdiği şarkılarıyla kısa sürede dünyaca tanınan bir ozan olan oldu. Heyit, aynı zamanda çok sayıda Uygur şarkısının da bestecisi olarak biliniyor.
Türkiye’de de pek çok kişinin tanıdığı ve “Uçraşkanda” (Karşılaşınca) adlı halk türküsüyle bilinen Heyit, 2015’te Gazi Üniversitesinde bir konser vermişti.
Çin’de hakkında herhangi bir suç isnad edilmediği halde 2017’de Urumçi’de gözaltına alınan ve 8 yıl hapse mahkum edilen Heyit, hapishanedeki ikinci yılında vefat etti.
Ünlü ozan Heyit’in, sözleri şair Abdurehim Abdullah’a ait olduğu bilinen Atılar (Atalar) adlı şarkıyı seslendirmesi nedeniyle daha önce Çin polisi tarafından birkaç kez sorgulanmıştı.
