Tanıklara göre aralarında 7 de kadının bulunduğu gruptan 2 kişi, 1 hastabakıcı ve 1 askerin, normal bir törenle Athalassa Akıl Hastanesi alanından kaldırılıp başka bir alana gömüldü. Bu alanda yeni Lefkoşa Genel Hastanesi inşa edildi ve kazı çalışmaları çamaşırhane kısmının yanında başladı.
Kemikler, çamaşırhanede başlatılan ilk çalışmalarda ortaya çıkarken, kazı çalışmalarının dört hafta kadar sürebileceği öngörülürken, uzmanlar kemikler iyi durumda olduğu için genetik malzemelere ulaşılabileceğine dikkat çekiyor…
Bölgeyi ziyaret eden Fotis Fotiou, Ksenofontos Kalli ve iş arkadaşları tarafından izlenen adımlar konusunda bilgilendirildi. Kazı çalışmalarının başında bulunan Kallis’in de, Dışişleri Bakanlığı İnsani Konular Başkanı olarak Kıbrıs sorununun bu trajik yönünü herkesten daha iyi bilen biri olduğu belirtildi.
Gazetecilere açıklamalarda bulunan Fotiou yine zor kazı çalışmalarından biri olduğunu, araştırma kazıları sonunda başladığını, uzmanların hazır olduğunu, bölgede bulunan amyant nedeniyle tüm gerekli önlemlerin alındığını ve kemiklerin bulunması çalışmaları için hazır olduklarını söyledi.
Fotiou, kazı çalışmalarının kayıp yakınlarına karşı bir borç olduğunu da söyleyerek sözlerine şöyle devam etti:
“40 yıl geç kalmamız gerçekten çok ayıp. 43 yıldır burada gömülü olan yurttaşlarımız var, bu kazılar çok daha önceden yapılmalıydı. Kayıp yakınlarına bilgi ve cevap vermemiz gerekiyor. Ama her şeyden önce Hristiyanlık geleneklerine uygun olarak gömülmeleri için kimlikleri belirlenmiş kemikler vermeliyiz”.
Bölgede gömülü 3 Kıbrıslı Türkün de olduğunu açıklayan Fotiou, yetkili hizmetlerin bu kişilerin akrabalarıyla temasa geçtiklerini ve onları bilgilendirdiklerini kaydetti. Fotiou, bölgede amyant olması nedeniyle herkese dikkatli olması çağrısında bulundu.
Kazı çalışmalarının bilinmeyen zorluklardan dolayı dört hafta sürebileceği belirtildi. Fotiou, “Bomba krateri burada ve kemiklerin de burada olduğunu biliyoruz çünkü bu keşif kazılarında belli oldu ancak ne tür sorunlarla karşılaşacağımızı bilmiyoruz” diye konuştu. Soruları yanıtlayan Fotiou, ilk verilere göre ilk aşamada bölgede 33 kişinin gömülü olduğunu, aralarında bir hastabakıcı, bir asker bulunduğunu ancak kemiklerinin 1974’te başka yere taşınarak gömüldüğünü duyurdu.
Fotiou alanda gömülü olanların yaşlarının bilinmediğini ancak aralarında yedi kadının da bulunduğunu söyledi ve önemli olanın tüm kemiklere ulaşılması, Nöroloji ve Genetik Enstitüsü ile işbirliği içinde bilimsel ve antropolojik incelemelerin yapılması olduğunu belirterek enstitüdeki örneklere göre kemiklerin çok iyi durumda olduklarını ve genetik verilere ulaşılabileceğini gösterdiğini ifade etti. Fotiou, bazı kayıp yakınlarının genetik malzeme toplama işlemlerini tamamlamaya çalışan devlet hizmetleriyle temasa geçtiklerini de duyurdu.
Başka kayıplarla ilgili Yunanistan’dan gelen verilerle ilgili olarak Fotiou bu prosedürün uygulanmasına başlandığını açıkladı ve şunları söyledi:
“Sanırım biraz daha beklememiz gerekecek ama Türk ordusunun arşivlerinin açılması gerektiğini söylemek istiyorum. Kayıplar ve toplu mezarlarla ilgili tüm cevaplar ve hatta yerleri değiştirilen ölülerle ilgili bütün bilgiler orada bulunuyor. Verdiği tüm sözlere rağmen Türkiye hala daha bunu yapmayı reddediyor”.
Kazı çalışmalarının başında bulunan Kallis de, her kazı çalışmasının ama özellikle şimdi gerçekleştirilen kazıların özellikleri ve zorlukları olduğunu söyleyerek şunları kaybetti: “Bunların üstesinden gelecek deneyimlere, uzmanlıklara ve personele sahibiz. Ama diğer kazılar gibi bu da kendi sırlarını saklamaktadır ve biz bunları bulacağız”.
