İngiltere Parlamentosu, ülkenin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılmasının (Brexit) koşullarını düzenleyen anlaşmayı 286’ya karşı 344 oyla reddetti. Böylece anlaşma 3. kez İngiltere Parlamentosu tarafından reddedilmiş oldu.
Anlaşma daha önce de Ocak ayında 230, bu ay ise 149 oy farkla reddedilmişti.
İngiltere-AB ilişkilerinin geleceğini düzenleyen siyasi deklarasyon ise bugün oylanmadı.
İngiltere’de iktidardaki Muhafazakar Parti’nin 34 milletvekili bugün “Hayır” oyu kullandı.
Bugün üçüncü kez reddedilen taslak anlaşmada, serbest dolaşımın sona ermesi ve AB ile İngiltere arasında “tek gümrük bölgesinin” kurulması, İngiltere’nin AB’den ayrılmasının ardından 21 aylık bir geçiş sürecine geçilmesi öngörülüyordu.
Daha önceki ilk iki oylamada ise taslak metinle birlikte oylanan ancak bugünkü oturumda oylamaya sunulmayan siyasi deklarasyonda ise İngiltere-AB ilişkilerinin geleceğine dair düzenlemeler yer alıyordu.
May: Çok ciddi sonuçları olacak
İngiltere Başbakanı Theresa May, bu durumun “çok ciddi sonuçları” olacağını söyledi.
May, İngiltere’nin 12 Nisan’da “yasal yükümlülük” olarak AB’de ayrılacağını ve bunun da anlaşmasız Brexit’i önlemek amacıyla yeni bir yasal düzenleme yapmak için yeterli zamanın kalmadığı anlamına geldiğini belirtti.
Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Jeremy Corbyn ise parlamentonun bu anlaşmayı mevcut haliyle kabul etmeyeceğinin artık iyice açık olduğunu söyledi.
Corbyn, “Parlamento çok net bir şekilde bu anlaşmanın artık değişmesi gerektiğini söylemiştir. Eğer Başbakan bunu kabul edemiyorsa, hemen şimdi görevinden ayrılmalı ve ülkenin geleceğini bir genel seçimle tayin etmesine izin vermelidir” dedi.
İngiliz Sterlini bugünkü oylama sonrası değer kaybetti, Sterlin/Dolar kuru 11 Mart’tan bu yana ilk kez 1,30’un altına indi.
AB’den 10 Nisan’da Brexit Zirvesi kararı
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ise üye ülke liderlerini 10 Nisan’da zirve toplantısına çağırdı.
Avrupa Komisyonu da İngiltere’nin 12 Nisan’da AB’den anlaşma olmadan ayrılmasının “muhtemel” olduğunu bildirdi.
Yasal olarak İngiltere’nin AB’den ayrılış tarihi 29 Mart yani bugün olarak öngörülüyordu.
Ancak AB’nin Brexit’in daha ileri bir tarihe ertelenmesi talebine şartlı onay vermesi sonrası parlamento da ayrılık tarihini ertelemeyi kabul etmişti.
AB, anlaşmanın parlamentodan geçmemesi halinde İngiltere’nin 12 Nisan’da birlikten ayrılması gerektiğini ancak anlaşma parlamentodan geçerse Brexit’in 22 Mayıs’a kadar erteleneceğini açıklamıştı.
İngiltere mevcut koşullarda ya AB’den Brexit’in bir süre daha ertelenmesini isteyerek Mayıs ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılacak ya da AB’den anlaşma olmadan ayrılacak.
Ancak İngiltere’nin AB’den Brexit’in 22 Mayıs’tan sonraki bir tarihe ertelenmesini talep etmesi halinde birlik üyesi 27 ülkenin de buna onay vermesi gerekiyor.
Bugünkü oylama öncesi Avam Kamarası’nda konuşan İngiltere hükümetinin en üst düzey hukuk danışmanı Geoffrey Cox, alınacak kararın “ülkedeki binlerce iş yerinin milyonlarca bireyin ve AB ülkelerinde yaşayan bir milyon İngiltere vatandaşının geleceğini netleştireceğini” söylemişti.
Geoffrey Cox, hükümetin “parlamentonun AB ile kurulacak ilişkiye dair fikir birliği arayışındaki sürece saygı duyduğunu” belirterek, “Bu bizim yasal hakkımızdan faydalanmamız için son şans” demişti.
Başbakan May ‘Anlaşma geçerse istifa edeceğim’ demişti
Başbakan May lideri olduğu Muhafazakar Parti’nin milletvekillerine Brexit anlaşmasının Parlamento’dan geçmesi halinde 22 Mayıs’tan sonraki bir tarihte istifa edeceğini söylemişti.
Partisinin milletvekillerinin, AB’yle bundan sonra yürütülecek müzakerelerde kendisinin yer almasını istemediğinin farkında olduğunu belirten May, “Ülkem ve partimiz için doğrusunu yapmak adına bu görevden planladığımdan daha erken ayrılmaya hazırım” demişti.
‘Backstop’ düzenlemesi
Brexit anlaşmasının İngiltere Parlamentosu’ndan geçmemesinin en önemli nedeni, May’in azınlık hükümetine dışarıdan destek veren Kuzey İrlanda’nın Demokratik Birlik Partisi’nin (DUP) “backstop” olarak tarif edilen düzenlemeye karşı çıkması.
“Backstop” bir acil durum mekanizması. Brexit sonrası AB ile İngiltere arasındaki serbest ticaret anlaşması müzakereleri nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın, Birleşik Krallık’ın parçası Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasında fiziki sınır olmamasının garanti altına alınmasını amaçlıyor.
İngiltere ile AB arasında varılan anlaşma, taraflardan herhangi birinin bu sürece tek taraflı olarak son verememesini öngörüyor.
İngiltere’de anlaşmaya karşı çıkanlar da bunun, Birleşik Krallık’ın tamamında gümrüklerin kontrol edilememesi anlamına geleceğini vurguluyor.
