Bakanlar kurulu toplantısının ardından basına açıklama yapan Başbakan Erhürman
Döviz cinsinden kira sözleşmelerinde kur sabitlendi ama bu konunun konuşulduğu günle bugün arasında yine döviz kuru farkı oluştu. Döviz Kuru ve Sterlin’deki kira sözleşmelerinde 6,3; Euro 5,6 ve Dolar’ı 4,75 olarak sabitlendiğini açıkladı.
Erhürman,”Sterlin şu an 8 TL olduğunu biliyoruz, 6,3’e sabitliyoruz, stopajın %13’ten 1’e inmesiyle aradaki bedeli maliye üstlenmiş oluyor. 1 liraya yakın kısmını maliye üstleniyor.
Devlet Emlak Malzeme’nin kiraladığı taşınmazlarda devlet feragatte bulunduğu için kurlar Sterlin’de 5,20 Euro’da 4,60; Dolar’da 3,80’den sabitleniyor. İthalatta da antrepoya giriş tarihindeki döviz kuru baz alınacak. ” dedi.
Basın Açıklamasından satır başları.
Olağandışı koşullardan geçiyoruz ve bu koşullar 6 aylık hükümet dönemimizin başından beri var olmasına rağmen son birkaç ayda daha da şiddetli sorunlar yaşamamıza yol açtı.
Ciddi bir ekonomik dar boğazdan geçiyoruz. Bakanlar Kurulu uzun süredir çalışmalar yürütüyor, tasarruf tedbirleri almaya çalışıyoruz, gelirlerimizden feragat ediyoruz, birtakım gelirler elde etmek suretiyle dar gelirli yurttaşlarımızın bu süreci en az zararla atlatmasını sağlayacak önlemler almaya çalışıyoruz.
23 maddelik bir paketi de paylaşmış ve öngörülerimizi hızlı bir çalışmayla mevzuata kavuşturacağımızı paylaşmıştık. Bu 23 maddede düzenlemeler yapıldı. Bunları sizinle paylaşmak istedik.
Kimilerince hala aslında içinden geçmekte olduğumuz darboğazın ciddiyeti anlaşılmadı gibi geliyor ama biz bu ciddiyetin farkındayız ve başta dar gelirliler olmak üzere bir bütün olarak en az hasarla geçmek için çaba gösteriyoruz. Bizim çabamızın tek başına yeterli olmadığını da biliyoruz ve tüm kesimlere seferberlik çağrısı yapıyoruz. Bir halk olarak bu krizden nasıl geçeriz, ben ne yapabilirim, nelerden feragat edebilirim sorusunu hepimiz kendimize soralım istiyoruz.
Casino ve bet ofislerden ek vergi kararlılığımız vardı ve bununla ilgili karar Bakanlar Kurulu’dan geçti. 6 aylık süre içinde casino ve bet ofislerden %20 oranında ek vergi alınacak.
Fonun başta kuraklık tazminatları olmak üzere mali yükümlülüklerini yerine getirmesi mümkün oldu. Kuraklık tazminatlarını ödeme konusunda Tarım Bakanlığı’na kabiliyet sağlamak için maliyeden para aktarılmasına karar verildi.
8 bin civarında engelli veya yoksulluk maaşı alan insanımız var. Bu insanımıza Eylül başı itibariyle her birine biner TL katkı yapılacak. Her bir vatandaşımız olumsuz etkileniyor ama en fazla etkilenenler en ihtiyaçlı kesimlerdir. Çok büyük olmasa da bir defaya mahsus 1.000 TL katkı yapılacak. Maliyeye külfeti de 7 milyon 800 bin TL civarındadır.
Kırsal kesim arazilerinin kira sözleşmelerinin TL üzerinden yapılması karara bağlandı. Balıkçı teknelerinin yıllık ruhsat ücretleri de TL üzerinden yapılacak. Liman işçilerinin tahliyeden aldıkları ücretlerin tarifeleri döviz üzerindendi, burada dolar kuru 4,9’a sabitlendi.
Bilançoların düzeltilmesi için teşvik önlemi söz konusuydu. Yasa gücünde kararname Resmi Gazete’de yayınlandı ve yürürlüğe girdi. Bazı ürünlerin KDV’lerinin düşürülmesine ilişkin tüzük değişikliği de Bakanlar Kurulu’ndan geçti. Temizlik ürünlerinde kalem kalem sayılarak %16 olan KDV %5’e indirildi. Başbakanlıkta ithalatçılarla yapılan toplantıda bu indirim oranlarının fiyatlara yansıtılması konusunda taahhüt de alındı ve etiketlere yazılması konusunda görüş birliğine varıldı. Pastanelerde de KDV oranları %5’e düşürüldü. Klima, buzdolabı satılan yerlerde de KDV %16’dan %5’e düşürüldü.
Alkollü içki ve sarma tütünde FİF arttırıldı.
FİF’teki açığı bir nebze olsun kapatmak için öngörülen bir tedbirdi… Bununla bağlantılı olarak akaryakıt zammına ilişkin de iki kelime söylemek isterim; hepinizin bildiği gibi bugün gerçekleşen akaryakıt zammında hükümetin inisiyatif aldığı veya FİF’e kattığı tek bir kuruş yoktur. Bu zam tamamen akaryakıt fiyatlarında ve dövizde ortaya çıkan değişimden kaynaklanmıştır. Bugün itibariyle kimileri dedi ki hiç mi döviz karşısında yapacak bir şey yoktu; bu hükümet haziran sonuna kadar akaryakıtta çıkan zamları defalarca engelledi ve FİF’te gelebileceğimiz yerin diplerine geldik. Bu 58 kuruşluk zammı FİF’ten feragatle engellememiz mümkün değildi. Bu nedenle de herkes de biliyor; başka bir algıyla ortaya çıkması çok da arzu ettiğimiz bir şey değil; döviz ve petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardan ortaya çıkan ve hükümetin tek bir kuruş inisiyatifi olmayan bir zamdır bu.
Umarım ki alkol ve tütünden elde edeceğimiz FİF fazlalığı hareket kabiliyetini artırır.
6 ay süreyle 140 metrekarenin altındaki ilk konutu alan vatandaşlarda tapu devir harcını %1’e indirdik. Yine bu süre içinde ilk konut dışında taşınmaz alanlarda tapu devir harcı %6’dan %4’e indirildi. Yabancılarda ise birinci mülk edinmede tapu harcında değişikliğine gitmedik ama 2 ve 3’üncü apartman dairesi alma hakkı tanıdık.
Döviz cinsinden kira sözleşmelerinde kur sabitlendi ama bu konunun konuşulduğu günle bugün arasında yine döviz kuru farkı oluştu. Kuru, Sterlin’deki kira sözleşmelerinde 6,3; Euro 5,6 ve Dolar’ı 4,75 olarak sabitledik.
Sterlin şu an 8 TL olduğunu biliyoruz, 6,3’e sabitliyoruz, stopagın %13’ten 1’e inmesiyle aradaki bedeli maliye üstlenmiş oluyor. 1 liraya yakın kısmını maliye üstleniyor.
Devlet Emlak Malzeme’nin kiraladığı taşınmazlarda devlet feragatte bulunduğu için kurlar Sterlin’de 5,20 Euro’da 4,60; Dolar’da 3,80’den sabitleniyor. İthalatta da antrepoya giriş tarihindeki döviz kuru baz alınacak.
Ek mesailerle ilgili düzenlemeyi biz bayramdan önce zaten yaptık. Bakanlar Kurulu’ndan bir yasa gücünde kararnamelerle zaten bunlar geçti. Ama bayramın hemen öncesinde sendikalarımızla yaptığımız görüşmede buradan tasarruf etmeye çalıştığımız miktarla ilgili olarak kendilerinin bu miktara yakın önerileri olduğunu paylaştılar.
Bizim buradan umduğumuz 20 milyon TL’lik tasarruftur. Sadece 4 ay için bir kesinti düzenlemiştik. Sendikalarımızla Başbakanlık’ta ve tüm koalisyon ortaklarıyla yaptığımız toplantıda 20 milyon değilse de en az bunun yarısı kadar bir tasarrufun sağlanabileceği bir önerinin getirilebileceği söylendi. Bayramdan sonra sendikalarımızla bu önerilerini görüşmeye hazır olduğumuzu söyledik. Toplantıda maalesef bu konuda uzlaşamadık. Şu an itibariyle bu düzenleme nasıl ki bayramdan önce yürürlüğe girdi, bu şekliyle yürürlüktedir. Çünkü uzlaşmaya varılamadı. Bunu sendikalarla yaptığımız toplantıda defaatle söyledik ki 4 aylık bir düzenlemedir ve 20 milyon TL bir tasarruf öngörüsü vardır ve ek mesai yapan kamu görevlilerimizin de 4 aylık geçici bir dönem için ellerini taşın altına koymalarını öngörüyordu.
Milletvekilleri ve Cumhurbaşkanı’nın tahsisatların da yapılan düzenlemeyle 6 ay süreyle yapılacak kesintiler de başlıyor. Son 8 yıl içinde işe başlamış olan kamu görevlileri açısından ek mesailerinde bir düşürme değil biraz daha yükseltilmesi düzenlemesi vardır. Göç Yasası olarak bilinen yasanın ardından işe girenler açısından bir yükseltme vardır ek mesailerde…
Bu konuda sendikalarımızla birlikte çalıştık, öneri getirmeye çalıştık ama birlikte bir öneri geliştiremedik ve düzenlemeyi kamuoyuyla paylaşıyoruz. Bakanlar Kurulu olarak samimi düşüncemizdir; içinden geçilen koşulların olağandışı olmadığını samimiyetle söyleyebilecek tek bir insan yoktur.
Gerek 23 maddelik paket gerekse onun dışındaki düzenlemelerle ilgili bakan arkadaşlarım kendi bakanlıklarında çalışıyor ve kararlar üretildikçe kamuoyuyla paylaşılacaktır.
Sn. Erdoğan’la bayram tatilinde görüştüm. Onun öncesi ve sonrasında da başkan yardımcısıyla görüştüm.
Ulaşamadığıma dair haberler çıktı ama Sn. Erdoğan’ın mesaisinin yoğunluğunu bildiğim için yardımcısıyla iki-üç güne bir görüştük. Önümüzdeki günlerde muhtemelen gelecek haftanın ilk günlerinde randevunun gerçekleşmesini bekliyoruz. Sn. Erdoğan’ın programının müsaitliği açısından da değerlendirilmesi gereken bir şey.
Sendikaların açıklamasını dinlemedim. Yasa gücünde kararnamenin yasaya aykırılığı olmaz. Yasa gücündedir. Yasa gücünde kararnamelere karşı yüksek idare mahkemesinde de dava açılmaz. Biz yaptığımız düzenlemelerin hukuka uygun olması için azami çaba sarf ederiz. Ama mahkemeden aksi bir karar çıkarsa da biz hukuk devletine inanan bir hükümetin temsilcileriyiz ve gereğini yerine getiririz. Bizce böyle bir sorun yoktur. Mahkeme kararı karşısında ise boynumuz kıldan incedir.
Sendikaların eylemiyle ilgili olarak ek mesaiye kalmama gibi bir eylemin olunacağıydı. Biz kamu hizmetlerinin aksamaması için her türlü önlemi aldık. Esas olan hizmetin aksa mamasıdır.
Bize bir grev kararı ulaşmadı.
Ek mesailerin yoğun yaşandığı bazı alanlar da sağlık gibi, asli kamu hizmetleridir. Tüm kamu görevlilerimizin ve örgütlerimizin sorumluluk bilinciyle hareket etmeleri gerektiğini düşünürüm ve öyle olacağına inanıyorum. İçinden geçilen koşulların olağan dışılığı içinde üzerimize düşenleri yerine getirmek her birimizin görevidir. Mümkün olan en az aksamayla bu süreç gerçekleştirilecek.
