19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı Türkiye’de olduğu gibi KKTC’de de törenlerle kutlanıyor.
19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı kutlamaları saat 08.00’de Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Özdemir Berova’nın Bayrak Radyo ve Televizyonu’ndan yaptığı konuşma ile başladı.
Başkent Lefkoşa ile ilçe, kasaba ve köylerde Atatürk anıtlarına çelenk koyma törenleri gerçekleştirildi.
Lefkoşa Atatürk Anıtı önündeki tören, ani sağanak nedeniyle kısa süre gecikmeli başladı.
Törene, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Meclis Başkan Vekili Hüseyin Avkıran Alanlı, Başbakan Hüseyin Özgürgün, 2. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Derya Kanbay, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Ömer Paç, Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Yılmaz Yıldırım, Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman, Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Serdar Denktaş, bazı baklanlar, milletvekilleri ile diğer yetkililer katıldı.
Törende Atatürk Anıtı’na çelenkler sunularak saygı duruşunda bulunuldu. İstiklal Marşı eşliğinde bayrakların göndere çekilmesiyle devam eden tören, Anıtkabir’den getirilen toprağın Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Derya Kanbay tarafından Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’ya takdim edilmesiyle son buldu.
Kutlamalar çerçevesinde bugün 10 kilometrelik 19 Mayıs maratonu gerçekleştirilecek.
Saat 17.30’da “Atam İzindeyiz” sloganı ile tüm okulların, üniversitelerin, kurum ve kuruluşlar ile spor federasyonlarının katılımı ile kortej yapılacak.
Bando eşliğinde Lefkoşa Dereboyu Pronto çemberi önünden başlayacak yürüyüş, Ledra Palace ışıkları, Cumhurbaşkanlığı güzergahı izlenerek İnönü Meydanı’na varılmasıyla son bulacak.
Kortej esnasında dans ve spor ritmik hareketler gösterisi yapılacak.
Kortejin ardından İnönü Meydanı’nda gala gecesi düzenlenecek. Bir grup öğrencinin oluşturacağı fener alayı saat 19.30’da gala ve konser alanına meşalelerle yürüyecek.
Gala gecesinde Grup Yüksek Sadakat konser verecek. Konser, saat 20.30’da başlayacak. Konser öncesi Telsim Freezone Müzik Yarışması’nda dereceye giren okullar sahne alacak.
Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs’ta Samsun’a ayak basarak, bugünün de temellerinin atılmasını sağlamış oldu.
1918 Mondros Mütarekesi sonrasında ülkemizin birçok bölgesi düşman işgaline uğramış vaziyetteydi. Anadolu’ya düşman kuvvetleri henüz girememişti. Memleketin dört bir yanında bu işgallere karşı halk direniş göstermekteydi.
Mustafa Kemal Paşa, 9.Ordu Müfettişi olarak Samsun’a gönderilmişti. Emrinde iki kolordu bulunmaktaydı. Bu görev Mustafa Kemal Paşa’ya gayet geniş yetkiler sağlıyordu.
Karadeniz’de kader anları… İşte 19 Mayıs’ın hikayesi
Birinci Dünya Savaşı’nı kaybeden Osmanlı İmparatorluğu’nun toprakları işgal altındaydı. Milletin bir lidere ihtiyacı vardı.
O lider 1919 yılının 19 Mayıs’ında Samsun’a çıktı. Başarıları ülkenin her yerine yayılmış olan Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı bir milletin uyanmasını sağladı.
Sonrasında Amasya Genelgesi’ni yayınlayan Atatürk, sırasıyla Erzurum ve Sivas’a giderek Türk Milleti’nin emperyalist güçlere karşı bağımsızlık ve bütünlüğünü koruduğu Kurtuluş Savaşı’nı başlatmış oldu.
Atatürk yola çıkış öyküsünü şöyle anlatmaktadır:
İstanbul’dan ayrılmak üzere, evimden otomobile bineceğim sırada Rauf Bey yanıma gelmişti. Bineceğim vapurun izleneceğini ve beni İstanbul’dayken tutuklamadıklarına göre, belki de Karadeniz’de batırılacağımı güvenilir bir yerden işitmiş, onu haber verdi. Ben, İstanbul’da kalıp tutuklanmaktansa, batıp boğulmayı tercih ettim ve yola çıktım. Kendisine de, eninde sonunda İstanbul’dan çıkmak zorunda kalırsa benim yanıma gelmesini söyledim.
Mustafa Kemal Atatürk
Kaptana ‘Düşman devletlerinin herhangi bir vasıtasının gadrine uğramamak için sahile yakın bir rota tutunuz! Şayet kesin tehlike görürseniz gemiyi karaya, en yakın sahile oturtunuz!’ direktifi verdim. Çok şükür buna gerek kalmadı, bir millet uyandı.
Mustafa Kemal Atatürk
Paşanın Samsun’a yollanmasının gerekçesi, bölgedeki tedbirsizlik ve güvensizlik olaylarını yerinde gözlemleyip gerekli önlemleri almaktı. Mustafa Kemal Paşa ise ulusal egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız ve bağımsız yeni bir Türk devleti kurmanın gerekli olduğunu düşünüyordu.
İşte 19 Mayıs 1919 tarihi, Atatürk’ün attığı bu adımlarla başlayan ve Türkiye Cumhuriyetine kadar gelen sürecin başlangıcıydı.
19 Mayıs, 1919 tarihinde bayram olarak ilan edilip kutlanmaya başlanmadı. Birçok milli bayramımız gibi 19 Mayıs da Cumhuriyetin ilanından sonra kutlanmaya başlandı.
İlk defa 24 Mayıs 1935 tarihinde Beşiktaş’ın girişimleriyle Atatürk Spor Günü adı altında Fenerbahçe ve Galatasaray sporcularının da katılımıyla kutlandı. Bu etkinliğin amacı, Türk gençliğinin Atatürk’e olan minnet ve sevgisini gösterebilmesiydi.
Bu etkinlikten birkaç yıl sonra Beşiktaş kurucu üyelerinden Ahmet Fetgeri Aşeni, Ankara’da düzenlenen spor kongresinde bu bayramın bütün gençliğe mal edilmesi gerektiğini ve ‘Gençlik ve Spor Bayramı’ adı altında her yıl kutlanmasını önerdi. Bu öneri kongrede oylanarak kabul edildi. Tasarı, Atatürk tarafından da onaylanarak 1938 yılı haziran ayından itibaren her yıl kutlanmaya başlandı.
19 MAYIS ATATÜRK’ÜN DOĞUM GÜNÜ MÜ?
Genellikle okulda gördüğümüz tarih derslerinde öğretilen kalıp bir cümle şudur: Atatürk 19 Mayıs tarihinde doğduğunu söylemiştir. Bu kalıp cümlenin doğru olmasının yanında bir takım eksikleri vardır. Biz bu eksiklerini gidermek istiyoruz.
Mustafa Kemal Atatürk’ün ne yazık ki tam doğum tarihini bilemiyoruz. Bunun sebepleri, o dönem tutulan nüfus kayıtlarından kaynaklanmaktadır. Şöyle ki dönemin nüfus kayıtları günümüz nüfus müdürlüğünün arşivlerinde araştırmaya kapalıdır. Bu sebeple, ne yazık ki ulu önder Atatürk’ün doğum tarihini tam olarak belgeleyen resmi bir vesika elimizde mevcut değildir.
Biz Atatürk’ün doğum tarihini yine Atatürk’ün kendisinden öğreniyoruz. Bu bilgiyi Atatürk de çocukken annesinden öğrenmiştir. Zübeyde Hanım, Atatürk’ün 1881 yılının sıcak bir mayıs ayında doğduğunu söylermiş. Atatürk sonradan bunu Afet İnan’a anlatırken ‘neden bu tarih 19 mayıs olmasın ?’ demiştir. İşte bu sebeple 19 Mayıs tarihi Atatürk’ün doğum günü olarak benimsenmiştir.
19 Mayıs Bayramı, 1980 darbesinden sonra adı değiştirilerek 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı olarak son şeklini almıştır. Günümüzde, her yıl başta başkent Ankara olmak üzere bütün şehirlerimizde ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde coşkuyla kutlanmaktadır. 19 Mayıs Bayramında hem spor etkinlikleri yapılmakta hem de ulu önder Mustafa Kemal Atatürk saygıyla anılmaktadır.
19 MAYIS BAYRAMININ ÖNEMİ
Gerek Milli gerekse dini bayramlarımız toplumumuzu bir arada tutan unsurlardır. Bayramlarda birlik ve beraberliğimiz hat safhaya çıkmalı, tarihimizi saygıyla anmalı ve esasında her bayramı önemini kavrayarak kutlamalıyız.
19 Mayıs, spor, sporcular ve gençlikle bütünleşmiş bir bayram olmasının yanı sıra Türkiye Cumhuriyetinin temellerinin atıldığı bir gündür. Sadece 19 Mayıs değil, bütün bayramlarımızı neden kutladığımızı ve bayramlarımızın önemlerini bilmeliyiz.
